منابع طرح کتابخوان ماه فروردین ۱۴۰۱ با هدف تبیین منویات رهبر معظّم انقلاب برای ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه، دسترسی همگانی به کتاب، لزوم معرفی کتاب‌های مفید برای پرورش فکری آحاد مختلف مردم جامعه و همچنین ارتقای فضایل اخلاقی و فرهنگ عمومی از طریق مطالعه کتاب‌های مفید و فاخر، در سطح کشور معرفی شد.
کلاس اخلاق: مجموعه گفتارهای اخلاقی از عالم ربانی حضرت آیت‌الله مجتهدی‌تهرانی(ره)
پدیدآور: احمد مجتهدی‌تهرانی
ناشر: کتابستان معرفت
تعداد صفحات: ۳۶۰
اخلاق پس از اعتقادات دومین مبحث مهم در معارف اسلامی است که امروزه با بحث سبک‌زندگی و آرامش و زندگی موفق نیز ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. در کتابِ کلاس اخلاق که گزیده‌ای است از فرمایشات عالم روشن‌ضمیر و معلّم اخلاق، مدرّس دلسوز و مردمی مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی، مخاطب از آنچه که روحش را آزار می‌دهد و نمی‌تواند آن را به پرواز درآورد، رها می‌شود. وی دروس اخلاق را نزد مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی(ره) و همچنین نزد عالم ربّانی و معلّم اخلاق حضرت حجّت‌الاسلام والمسلمین مرحوم حاج سیّدحسین فاطمی قمی بودند.
این کتاب با ارائه مطالب و موضوعات گوناگون و متنوع، با روشی صمیمی و قابل فهم برای عموم مخاطبان راه رهایی از خودیّت را گام به گام پیش‌می‌برد. موارد ذکر شده در این اثر ارزشمند، مسائل روزمره و دغدغه کسانی است که عزم بر خودسازی و تعالی روحی دارند. تنظیم هر مبحث در یک صفحه و قطع و اندازه سبک و مناسب کتاب، از ویژگی‌های ممتاز کتاب است که کار مطالعه را تسهیل نموده. خواننده با گشت و گذار در فهرست به مباحث متنوعی نظیر تقوا چیست؟، ریشه‌ای درست بشویم، مبارزه با نفس، بیدارکردن دل با تفکر، شکر در وقت نعمت، سحرها بیدار شو، کمک به فرزند در خوب‌بودن، حقیقت سعادت و...، مواجه می‌شود و پاسخ سؤالات خود را می‌یابد.
مباحث کاربردی و خوش‌خوان کتاب، غفلت‌زداست و انسان را از زندگی روزمره جدا می‌سازد و با بیان شیوا و بهره‌گیری از تمثیل و داستان و آیات و روایات و اشعار، عطر معنویت را در روح می‌پراکند.
یک فرار و هزار فرار (مجموعه در هوای انقلاب)
پدیدآورنده: مجید درخشانی
ناشر: به نشر، کتاب‌های پروانه
تعداد صفحات: ۹۲
سخن گفتن از انقلاب برای نوجوانان امروزی امری دشوار است و باید این موضوع، در قاب و قالبی زیبا ارائه شود. نوشتن از انقلاب به صورت رمان و داستان کمی کار را راحت‌تر می‌کند، چرا که نویسنده می‌تواند در طی روایت اصلی به موضوعات دیگری که برای نوجوان جذاب و مفید و آموزنده باشد بپردازد.
یک فرار و هزار فرار، رمانی است در حال و هوای انقلاب که از زبان پسر نوجوانی روستایی، با شور و حالی خاص در کنار دوستانش، اتفاقات مختلفی را تجربه می‌کند. نوجوانانی که مسائل و اتفاقات روزانه را تجزیه و تحلیل می‌کنند و در لابه‌لای جریان‌ها و حوادث مختلف به شناخت از خود می‌رسند. ارتباط با هم‌سالان، تقویت اعتماد به نفس، همراهی و همدلی با دوستان، تمرین شجاعت و جسارت و داشتن یه هدف مشترک در داستان‌های این مجموعه به چشم می‌خورد. وقتی رضا با دوستش علی و دیگر همکلاسی‌هایش بر سر موضوع شعار دادن در مراسم مدرسه بحث می‌کند و در توصیف این موضوع و درگیری که بین بچه‌ها به وجود آمده نویسنده به خوبی توانسته مهارت‌های مختلفی را ارائه دهد.
درخشانی نویسنده کتاب، در سه داستان کوتاه با زبان و قلمی روان و شیرین توانسته حال و هوای روزهای پیش از انقلاب و تأثیر آن در نقاط مختلف کشور، حتی روستاها را با به تصویر کشیدن جزئیات و توصیف شخصیت‌ها بیان نماید.
این کتاب در قطعی مناسب و با طراحی تصاویری ساده، اثری جذاب و خواندنی برای مخاطب پدیدآورده است.
عمو نوروز و پیرزن
پدیدآور: اسدالله شعبانی
ناشر: فاطمی
تعداد صفحات: ۳۲
فرهنگ و سنت‌های هر ملتی میراث و دارایی معنوی آن ملت است و آگاهی از این میراث گام نخست در جهت بهره‌برداری و ارتقای آن محسوب می‌شود. انسان‌ها از دیرباز رابطه‌ای عمیق با قصه‌ها و افسانه‌ها دارند. آن‌قدر که زیست بشر در هیچ زمانی بدون قصه و داستان نبوده است. برخی از قصه‌ها را از این حیث که بر پایه باورها و رسوم کهن یک سرزمین شکل گرفته و نسل به نسل و سینه به سینه نقل می‌شود ادبیات شفاهی می‌نامند. قصه زیبای عمو نوروز و بهار نیز نمونه موفق و شاخصی از این دست به شمار می‌رود که در نشر فاطمی و در مجموعه «قصه‌هایی از ادبیات شفاهی ایران» با نام «عمو نوروز و پیرزن» منتشر شده است. ایرانیان از دیرباز بر طبق باوری کهن عمو نوروز را پیام‌آور بهار و سال نو می‌دانند. این باور در مغرب‌زمین نیز وجود دارد و شخصیت محبوب بابا نوئل را به گونه‌ای عمومی‌تر و زنده‌تر در ذهن و خاطره مردم ساخته است. یکی از روش‌های زنده ماندن این رسوم و باورها نقل داستانی و نمایش آن‌ها برای کودکان است.
تصویرگری زیبا و خلاقانه این کتاب به خوبی فضای روستایی ایران را با رنگ‌ها و نوری چشم‌نواز به نمایش می‌گذارد. در این داستان پیرزنی را می‌بینیم که هر سال در انتظار آمدن عمو نوروز روزهای نزدیک به عید را به خانه‌تکانی و تکاپو می‌گذراند، سفره هفت‌سین می‌چیند، موهایش را حنایی می‌کند و چارقد گلدار تازه‌اش را به سر می‌اندازد. او منتظر است، منظر رسیدن بهار و آمدن عمو نوروز و هر لحظه از زندگی‌ش در تلاش و حرکتی معنادار سپری می‌شود. داستان ضمن برخورداری از روایتی منسجم و گیرا به لحاظ تصویرگری یک اثر هنری نیز محسوب می‌شود که به‌خوبی توانسته از پس ارتباط‌گیری با مخاطب و انتقال مفاهیم عمیق سنتی و فرهنگی به مخاطب برآید. روستا، خشت و گل، معماری و خانه ایرانی، لباس ایرانی، نوروز و رسوم باستانی، نور، رنگ، حیات، پویایی، ستایش طبیعت، مهربانی و صلح از مهم‌ترین عناصر و نشانه‌های به‌کار رفته در متن و تصویر این داستان زیبا به شمار می‌رود.
داستان قنات
پدیدآور: محمدرضا افضلی
ناشر: فنی ایران (کتاب‌های نردبان)
تعداد صفحات: ۲۴
منابع طبیعی از مهم‌ترین سرمایه‌های ملی هر سرزمین به‌شمار می‌رود و حفظ و بهره‌گیری بهینه از آن نیاز به آموزش و فرهنگ‌سازی هوشمندانه دارد. آب، مایه و جوهره حیات است و این موضوع بر کسی پوشیده نیست.
«قنات» ابتکار هوشمندانه مردم ایران‌زمین برای استفاده از آب‌های زیرزمینی و تلاشی است در جهت رفع بحران‌های کم‌آبی در مناطق مرکزی و جنوبی کشور. در کتاب «داستان قنات» در سفری با کاوه و پدرش همراه می‌شویم و به روستایی در شهر یزد می‌رویم. کاوه که تا پیش از آغاز سفر، خانه پدربزرگ را جایی سرسبز و پُر از دار و درخت تصور می‌کرد با دیدن بیابان‌های خشک و تپه‌های شنی در طول مسیر، همه نقشه‌هایی که برای بازی و تفریح در باغ پدربزرگ کشیده بود نقش برآب می‌شود. پدرش می‌گوید باغ پدربزرگ سرسبز و پر از درختان میوه است. اما کاوه باور نمی‌کند و می‌پرسد پدربزرگ وسط این بیابان خشک و بدون آب چطور می‌تواند باغی سرسبز داشته باشد! داستان هم با همین پرسش آغاز می‌شود و تصور کودکان را به موضوع آب و کویر شکل می‌دهد. کاوه در این سفر پُر رمز و راز با قنات و عملکرد آن آشنا می‌شود. تصاویر رنگارنگ و زیبای این کتاب نیز در همنشینی با کلمات، داستان را جذاب‌تر و خواندنی‌تر کرده است.
آشنایی کودکان با مفهوم و ساختار قنات و اهمیت آن در مناطق کم‌آب، جغرافیا و ضرورت توجه به منابع آبی و صرفه‌جویی در مصرف آب، سبک زندگی ایرانی و آشنایی با فرهنگ و رسوم اقوام گوناگون از مهم‌ترین مطالب این کتاب به‌شمار می‌رود. کودکان با مطالعه این داستان ضمن سفری همراه با کاوه و قطره‌های باران با روشی سنتی برای حفاظت از آب آشنا می‌شوند.
من کتاب نمی‌خوانم
پدیدآور: جاناتان اَلِن، مترجم: نیلوفر امن‌زاده
ناشر: پرتقال
تعداد صفحات: ۲۷
خیلی خوب است که کودکان را از همان سال‌های ابتدا با مفاهیم و شکل‌های گوناگون کتابخوانی آشنا کنیم. بلندخوانی و قصه‌گویی یکی از انواع جذاب و اثرگذار کتابخوانی برای کودکان است که می‌تواند آن‌ها را به شنیدن قصه و داستان و در آینده به مطالعه علاقه‌مند کند. در کتاب «من کتاب نمی‌خوانم» کودکان با بچه جغدی آشنا می‌شوند که می‌خواهد برای عروسکش کتاب بخواند. او هنوز داستانش را شروع نکرده بود که جوجه‌ریزه از راه می‌رسد و می‌پرد بغلش تا داستان را بشنود. کم‌کم خواهرها و برادرهای جوجه‌ریزه هم از راه می‌رسند، دخترخاله‌ها و پسرخاله‌ها و همین‌طور همکلاسی‌های آن‌ها ...، همه آن‌ها دوست دارند که در بغل بچه جغد بنشینند و به داستان گوش بدهند اما مگر چند نفر در بغل بچه جغد جا می‌شوند!؟ به این ترتیب بچه جغد زیر آن همه جوجه له می‌شود و دیگر دلش نمی‌خواهد کتاب بخواند! البته در ادامه اتفاقاتی می‌افتد که او از این ماجرا جان سالم به‌در می‌برد و ... ادامه این داستان را می‌توانید با کودک ۲ تا ۴ سال خود در کتاب بخوانید.
این کتاب ضمن داستان جذاب و تصاویر بامزه‌ای که دارد، کودکان را با مقرارت یک برنامه قصه‌گویی، بلندخوانی گروهی و لزوم رعایت نظم در کارهای گروهی آشنا می‌کند.
